Витамин Б12 - важна заштита за силни нерви

Во споредба со витаминот Б12, другите витамини од Б групата остануваат пократко време во нашето тело додека не се искористат или излачат. Затоа, мала концентрација на витамин Б12 или нарушена апсорпција во дигестивниот тракт станува забележлива по многу кратко време. Витаминот Б12, познат и како кобаламин, има различни метаболички функции. Тој помага да се одржи нивото на хомоцистеин ниско, а со тоа го штити срцето и крвните садови. Тој е вклучен во клеточната делба и формирањето на крвните зрнца и е од клучно значење за нормално функционирање на нервите.

Витаминот Б12 е вклучен во синтезата на важни супстанции како што се невротрансмитери и хормони кои ја контролираат функцијата на нашиот мозок, а со тоа и нашата перцепција, расположение и состојба на умот.

Придонесот на витаминот Б12 во функционирањето на нервниот систем

Благодарение на неговата функција во формирањето на клетките и липидниот метаболизам, витаминот Б12 игра витална улога за нервниот систем. Тој е вклучен во регенерацијата и формирање на обвивките на нервните влакна (познати и како миелински обвивки) кои ги штитат нервите од губење на енергија и обезбедуваат правилен и ефективен пренос на нервните имплуси, односно информациите што треба да се проследат.

Оваа „изолација“ на нашите нерви одговорни за сетилото за допир и моторна функција не само што е важна, туку пред се е незаменлива за нашиот централен нервен систем, односно во нашиот мозок и 'рбетниот мозок. Покрај тоа, витаминот Б12 е вклучен во синтезата на важни супстанции како што се невротрансмитери и хормони кои ја контролираат функцијата на нашиот мозок, а со тоа и нашата перцепција, расположение и состојба на умот.

Кој е изложен на ризик од недостаток на витамин Б12? Причините за недостаток на витамин Б12

• Бебиња и деца
• Постари лица
• Бремени жени и доилки
• Пушачи
• Вегани
• Лица со хронични заболувања и болести на дигестивниот тракт

На бебињата и на децата им треба поголема концентрација на витамин Б12 поради нивниот раст. Постарите лица и веганите се особено погодени од недостаток на витамин Б12. Со оглед на тоа што веганите се изложени на ризик да не добиваат доволно витамин Б12 поради исклучувањето на храна од животинско потекло, постарите лица често се погодени од нарушена апсорпција на витамин Б12 или поради нивните нутритивните ограничувања кои се честа појава кај нив. Лицата кои страдаат од хронични болести како што се дијабетес, бубрежна инсуфициенција или деменција имаат нарушена апсорпција на Б12 - често поради несакани ефекти од активните состојки на лековите земени во подолг временски период - и се изложени на ризик од недостаток. Лицата кои страдаат од воспаление на слузницата на желудникот или други состојби на дигестивниот тракт не можат сами да ги синтетизираат важните супстанции потребни за апсорпција на витаминот Б12, така што дел од концентрацијата на витамин Б12 повторно се излачува неискористена.

Како што старееме, некои од овие фактори доведуваат до зголемување на ризикот од недостаток на витамин Б12. Додека само околу 2-5 проценти од младите Европејци се погодени од недостаток на витамин Б12, 10-30 проценти од лицата постари од 65 години се дијагностицирани со недостаток на витамин Б12. Ако живеат во пензионерски дом, нивниот процент се зголемува на околу 40 проценти.

Без оглед на причината - ако недостатокот на витамин Б12 се открие предоцна, може да доведе до иреверзибилно оштетување на нервите.

Кои се невролошките симптоми на недостаток на витамин Б12?

Првите симптоми кои укажуваат на недостаток на витамин Б12 се главно недостаток на енергија како и нестабилност во нозете. Намалената функција на нервите во 'рбетниот мозок често предизвикува лажни сензации на долните екстремитети на почетокот, како што се жарење и вкочанетост во стапалата и чувство на стегање или грчење. Бидејќи мозокот, невротрансмитерите и хормоните исто така се засегнати, недостатокот на витамин Б12 дополнително може да предизвика проблеми со концентрацијата, слаба меморија и депресија.

Неоткриен недостаток на витамин Б12 може да има сериозни последици

Ако дефицитот на витамин Б12 остане неоткриен долго време, резултатот може да доведе до сериозни невролошки и невропсихијатриски состојби, кои дури може да напредуваат до деменција и шизофренија. Исто така, физички ограничувања кои можат да доведат дури и до параплегија може да бидат предизвикани од недостаток на витамин Б12. Ако недостатокот се открие рано, некои оштетувања може да се корегираат. Меѓутоа, ако последиците од недостаток на витамин Б12 напредувале премногу, оштетувањето на нервите е иреверзибилно. Затоа, недоволното снабдување со витамин Б12 треба да се сфати сериозно и треба да се спречи.

Начини како може да се дијагностицира недостаток на витамин Б12

После внесот и апсорпцијата преку храната, витаминот Б12 оди во крвта преку различни чекори: со храната прво стигнува до желудникот – каде се формира таканаречениот внатрешен фактор, за кој се врзува витаминот Б12. Заедно, тие можат да се апсорбираат во тенкото црево и да стигнат до крвта. Добар дел од витаминот, исто така, може да дифундира низ цревните ѕидови без внатрешниот фактор. Штом е внатре во телото, тој е присутен во активна форма (која телото може да ја користи) и во неактивна форма исто така. Само околу 20 проценти од витаминот Б12 во крвта е активен и е познат како холотранскобаламин (скратено HoloTC ). Бидејќи тестот на крвта го открива и неактивниот витамин Б12 во крвта, може да ни даде погрешна слика  за недостаток на витамин Б12 и на тој начин да го прикрие недостатокот. Ако лицето припаѓа на ризична група или постои сомневање поради појавата на различни симптоми на недостаток на витамин Б12, треба да се направи специфичен тест на крвта во два чекора. Во него се одредува содржината на холотранскобаламин и со вториот чекор се одредува концентрацијата на метаболичките производи, кои произлегуваат од недостатокот на витамин Б12, како што се метилмалонската киселина и хомоцистеинот. Преку овие два теста може да се даде точна слика за евентуален недостаток на витамин Б12, кој треба веднаш да се третира.

Лицата изложени на ризик треба да го спречат недоволното снабдување со витамин Б12

Иако витаминот Б12 е клучен за нашето тело, ни требаат само релативно мали количини од него. Дневната препорачана доза за здрави возрасни лица е 3 µg. На децата им треба нешто помалку витамин Б12, додека на бремените и доилките им е потребно повеќе од него, имено од 3,5 до 4 μg на ден.

Витаминот Б12 се синтетизира од микроорганизми и го има речиси исклучиво во храната од животинско потекло.
 

Веганите и другите лица кои поради неурамнотежена исхрана се изложени на ризик да консумираат помалку витамин Б12, можат релативно лесно да го спречат недоволното снабдување со Б12 преку исхрана која содржи поголема количина на витамин Б12 или  преку специфична суплементација на витамин Б12. Витаминот Б12 се синтетизира од микроорганизми и го има речиси исклучиво во храната од животинско потекло - пред сè во црниот дроб, каде што животните го складираат. Месото, рибата, јајцата, млекото и млечните производи имаат значителни количини на витамин Б12. Затоа, на веганите им се препорачува да го компензираат потенцијалниот постоечки недостаток преку земање суплементи. Откако ќе се открие недостаток на витамин Б12, во консултација со матичен лекар треба да се земаат соодветни лекови, за да се зголеми внесот на Б12.

Дури и ако капацитетот за апсорпција е нарушен, можно е да се појави недостаток на витамин Б12

Ако способноста за апсорпција на витаминот Б12 е нарушена, прво мора да се најде предизвикувачот. Предизвикувачите може да бидат лошо формирање на внатрешниот фактор во желудникот или инхибирана апсорпција предизвикана од лекови, како што е случајот со метформин кој го користат многу лица со дијабетес тип 2. Кога лековите се користат долго време, апсорпцијата на витамините е генерално засегната, но зголемувањето на внесот на витамин Б12 може да го компензира тоа.

 

Wörwag Pharma GmbH & Co. KG - Опсегот на информации обезбедени на www.woerwagpharma.de за личното здравје е исклучиво за ваша информација и во никој случај не заменува лична консултација, преглед или дијагноза од лиценциран лекар. Содржините достапни на www.woerwagpharma.de не можат и не смеат да се користат за поставување дијагнози и/или земање лекови самостојно. Ве молиме, исто така, обратете внимание на исклучувањето на одговорноста и нашите индикации за правата на сликата.